Müsteşar Yardımcısı Talat Aydın’dan Müjdeli Haberler ve Sektöre Destek Sözü!

2011 yılından beri, geleneksel hale gelen Türkiye (TOBB) Ulaştırma ve Lojistik Meclisi – Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Yıllık Koordinasyon Toplantısı, sektörden ve kamudan 100’ün üzerinde temsilcinin katılımıyla 24 Aralık 2014 tarihinde TOBB’da (Ankara) gerçekleşti.

Açılış konuşmalarını Türkiye Ulaştırma ve Lojistik Meclisi Danışmanı Prof. Dr. Füsun Ülengin (Sabancı Üniversitesi), Meclis Başkanı Sn. Çetin Nuhoğlu, TOBB Başkan Vekili Sn. Halim Mete ve Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sn. Talat Aydın’ın gerçekleştirdiği toplantının ana gündemi “10. Beş Yıllık Kalkınma Planı kapsamındaki Taşımacılıktan Lojistiğe Dönüşüm Programı” oldu.



Toplantıya evsahipliği yapan TOBB Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Halim Mete toplantının açılışında yaptığı konuşmada, Koordinasyon toplantılarına başlarken, sektörün sorunlarını ortaya koyma ve bu sorunlara çözüm önerileri geliştirme hedefi ile yola çıktıklarını hatırlattı. Bu toplantılar sayesinde kamu-özel sektör istişare mekanizmasının lojistik sektöründe de uygulandığını ifade eden Mete, “Son yıllarda ulaştırma alanındaki yatırımlar Türkiye’nin hızlı kalkınma sürecinin en önemli unsuru oldu. Bu süreçte Türkiye milli gelirini 3 kat, ihracatını 4 kat arttırdıysa; bunda en önemli katkı sağlayan, ulaştırma ve lojistik alanındaki müthiş gelişme oldu. İşte bu yüzden ulaştırma ve lojistik konusu, önümüzdeki süreçte Türkiye’nin gündemindeki en önemli unsur olmaya devam etmek zorunda. Bu kapsamda, Ekonomide yeniden dönüşüm programı çerçevesinde ulaştırma ve lojistik konusunun ayrı bir fasıl olarak ele alınmış olması bizi çok memnun etti. Bu aslında bakanlığımızın son yıllardaki müthiş çalışmalarının ve vizyonunun eseridir. Ben bu nedenle başta sayın Bakanımız olmak üzere tüm bakanlık bürokratlarımıza yürekten teşekkür ediyorum” diye konuştu.

İstişare hedeflere ulaşmayı kolaylaştıracak

Dönüşüm programının temel amacının çok doğru belirlendiğini anlatan Halim Mete, son yıllarda büyük oranda güçlendirilen taşımacılığı ve ulaştırmayı, kapsamlı bir lojistik planlamasına dönüştürmek istediklerini belirtti. Halim Mete şöyle konuştu:“Şunu ifade etmeliyim ki özel sektörümüzün bakış açısı ve vizyonu bu anlamda kamu ile örtüşmektedir. Burada, TOBB Türkiye Ulaştırma ve Lojistik Meclisi’ne de önemli görevler düşüyor. Ben buradaki istişare anlayışı olduğu sürece bu hedeflere hızla ulaşabileceğimize inanıyorum.”



Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sn. Talat Aydın başkanlığında, 10. Kalkınma Planı çalışmalarından sorumlu Bakanlık bürokratlarının tam kadro katıldıkları toplantının ikinci bölümünde, Bakanlık tarafından yapılan kapsamlı çalışmalar katılımcılara aktarıldı.

Toplantının son bölümünde, Meclis Üyesi Dernek Başkanlarının dile getirdikleri sorun ve beklentiler ile sektör firmalarının temsilcileri tarafından  Bakanlık yetkililerine doğrudan yöneltilen sorular, Müsteşar Yardımcısı Sn. Talat Aydın ve beraberindeki Bakanlık bürokratları tarafından birebir yanıtlandı.

Talat Aydın : “Ortak Çalışmalarımız Olmadan Başarıyı Yakalayamayız”

UND İcra Kurulu Başkanı Fatih Şener’in sektörü temsilen gerçekleştirdiği sunumda, 2014 yılı boyunca sektörün yaşadığı krizlerde ve temel sorunların çözümünde, Bakanlık tarafından verilen desteklerden duyulan memnuniyet dile getirildi ve Bakanlık nezdinde Müsteşar Yardımcısına teşekkür edildi.

Talat Aydın, UND sunumuna cevaben yaptığı açıklamada ‘UND ile birlikte çok güçlü ortak çalışmalarının bulunduğunu, ortak çalışmalar olmadan başarıyı yakalayamayacaklarını, uluslararası platformlarda sektörün haklarını ararken, dernek Bakanlığın yanında olmasa, Bakanlığın da sektör menfaatlerini o kadar güçlü savunmayacağını” ifade etti.

“Örneğin; Bulgaristan ile tam 1 yıl önce bir kriz yaşadık. Aslında kriz, 68 No.lu Tebliğin uygulanmaya başladığı 30 Eylül 2013 tarihinde başlamıştı, 2014 Şubat ayında doruğa çıktı. 20 güne yakın, fiilen batı sınır kapılarından hiç araç çıkmadı. Bulgaristan, Türkiye’den Avrupa’ya en çok taşıma gerçekleştirilen ülke. Bu sürede hem Türk, hem yabancı taşımacılar sınırdan girip çıkamadı. Ama bu mücadelede ne oldu? Artık böyle bir şeye teşebbüs edemeyecek kadar, herkes gerçeği gördü. Bize bir daha da böyle bir kriz yaşatamazlar. Sektör sağlam durmasa, aleyhte duruma gelse, biz de bu direnci gösteremezdik. Yani, beraber mücadele kazandırıyor.”

Aydın, 68 No.lu Tebliğ ile ilgili olarak sektöre sevindirici bir haber verdi : “ilgili Tebliğ’de yapılacak bir değişiklik ile, Türkiye’ye giren her yabancı aracın HGS veya OGS bulundurma zorunluluğu getirilecek, böylelikle, kendi taşımacılarımızdan tahsil edilip yabancılardan tahsil edilemeyen otoyol ve köprü geçiş ücretlerini tahsil etmeye başlayacağız. 6 ay içinde, gerekli teknik, fiziksel ve idari yapılanmayı PTT üzerinden tamamlayarak, para cezasına çarptırılacak yabancı araçların, ceza tahsil edildikten sonra ülkeyi terk etmelerini sağlayacağız. Bu da, bir haksız rekabet unsurunun ortadan kalkmasını sağlayacak”.

Türkiye üzerinden 3. Ülke taşımaları konusunda Bakanlığın benimsediği politikayı da teyit eden Talat Aydın, bundan böyle istisnalar dışında hiçbir ülkeye 3. Ülke belgesi verilmeyeceğinin altını çizdi:  “Zorunluluklardan dolayı, yaşadığımız krizlerden dolayı geçmişte bu belgeleri verdik ama sektörün rızasıyla verdik. Son 3 seneden beri hiçbir ülkeye vermiyoruz diyebilirim. Çok özel ve istisna hallerde 25-30 tane gibi veriyoruz. Bu bizim artık politikamız, ilan ediyoruz.”.

Zaman zaman Türk taşımacılarının da 3. Ülke belgesine ihtiyaç duyduklarını söyleyen Aydın, sektörden bu yönde talep geldiği takdirde, örneğin; Kazakistan’dan yük getirmek için Rusya 3. Ülke belgesine ihtiyaç olur ise, bu yönde bir karar alınabileceğini belirtti.

Karayolu taşımacılığı sektörüne giriş şartlarında “Mali Yeterlilik” şartının öne çıktığı ve mesleki yeterlilik ve mesleki saygınlık gibi önemli diğer kriterlerin geri planda kaldığı şeklindeki şikayetlere cevaben konuşan Talat Aydın, mevzuat ve genel sektör düzenlemelerinde her şeyin toptan değiştirilemeyeceği, mevcut dengenin bozulmasının risk yaratabileceği ve mutlaka birilerini mağdur edebileceğini açıkladı. Fakat bu konuda sektörün talep etmesi halinde  “sert ve güçlü bir adım atılmasının” söz konusu olabileceğini belirtirken, bu yeni kriterlerin firmalarca karşılanmasının da güçleşebileceği uyarısında bulundu. 

Ertelenen/iptal edilen mesleki yeterlilik sınavları konusunda yaşanan sorunlardan dolayı, sektörden özür dileyen Müsteşar Yardımcısı, gelecek aydan itibaren sınavların garanti altına alınacağı müjdesini de verdi.



Talat Aydın : Eski Kârlar, Kar Gibi Eridi ! İçeride Çok Acımasız Bir Rekabet Var !

“ Biz uluslararası sistemin parçasıyız. Hiçbir şey vermeden o ülke topraklarını kullanmayı garanti altına alacak bir uluslararası hukuk kuralı yok. Bir ortaklık yapmak zorunda kalıyorsunuz.  Mevzuatın yayınlanmasından beri AB üye ülke sayısı 28’e çıktı. Bu ülkelerin çekirdek olanları 14, göreceli olarak zengin olanlar fakirleri de içine aldı. Fakir olan ülkelerin üretimi olmadığı için hizmet sektörüne yöneliyorlar. Bunlar da bizim ciddi rakiplerimiz oluyor. Bu gerçeği görmemiz lazım. Uluslararası statülerinin avantajlarını kullanıyor. Biz de bunu mümkün olduğunca tolere ediyoruz. Daha fazla ne yapabiliriz? Onları sokmayalım derseniz, onlar da bizim araçları sokmaz. Bizim mütekabiliyet, rekabet koşullarını iyileştirmemiz gerek. Varsa, yapabileceğimiz teşviklerle desteklemek gerek. Serbestleştirmeler, yoldaki maliyetlerin azaltılması, sürelerin kısalması konularında elimizden geleni yapmaya hazırız. Birlikte koşalım, mücadele edelim. Ama dış dünyanın şartlarından da kaynaklandığını bilelim, içimizde sorun varsa onu da düzeltelim.

Yurtiçinde acımasız bir rekabetin hüküm sürdüğüne dikkat çeken Talat Aydın, “eski kârlar, kar gibi eridi” yorumuyla, yurtiçindeki rekabet şartlarının iyileştirilmesi gerektiğini belirtti.

“Yanıldığımız noktalar var, mesleğe girişi bir ücretle sınırlamamızın çok yetersiz olduğu anlaşılıyor. Nitelikli araç sahibi olunsun dedik, yaş sınırı getirdik. Ondan dolayı araç şartını 11 araca çıkardık ama bu yükseltiler aşılıyor. Bunu da değerlendirelim. Bir tek şunu diyemiyoruz, daha fazla yetki belgesi vermiyoruz… Onu da süreli yapabiliyoruz. Bunu da düşünelim. Bugün 40 yıllık bir taşımacılık şirketi, 40 kuruşa satılıyor. İsmini vermediğim koca koca kuruluşlar bunlar. Etikten, kurumsallaşmadan, devamlılıktan bahsederler. Sana göre yapılanmış, şebekesini, faaliyetlerini, yatırımlarını buna göre organize etmiş, sen onu satışa çıkarıyorsun.” şeklinde konuşan Aydın, sektör menfaatine olacak farklı seçenekleri değerlendirebileceklerini ifade etti.

Talat Aydın : "UBAK Sistemi ile İlgili Çalıştay Gerçekleştirelim!"

UND'nin gündeme getirdiği, UBAK Sistemi ile ilgili sorunların görüşülmesi için, Bakanlık yetkililerinin de katılımıyla "UBAK Çok Taraflı Kota Sistemi" konulu bir çalıştayın gerçekleştirilebileceğini öneren Talat Aydın, UND'nin "Profesyonel Sürücü Vizesi Muafiyeti" Projesine, Bakanlığın tam destek vereceğini söyledi.


TOBB Ulaştırma ve Lojistik Meclisi Başkanı Çetin Nuhoğlu :



“7 Yıl Öncesinden Aklımda Kalan Sektör ile Bugünkü Sektör Arasında Ciddi Farklar Var”

TOBB Ulaştırma ve Lojistik Meclisi Başkanı ve UND Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Nuhoğlu, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sn. Talat Aydın’ın açıklamalarından dolayı sektörler adına şükranlarını sunarak, şunları söyledi:

“Sayın Müsteşarımız az önce 2 güzel havadis verdi, biri, Bakanlığımız tarafından şartnamesi hazırlanmış olan Türkiye Ulaşım Ana Planı. Bu şartname çok net tanımlanmış.  Fakat bundan sonraki süreçte ilgili sivil toplum kuruluşlarının katılımı netleşmezse, çalışmalar farklı şekilde 2 ayrı kanaldan ilerlerse, daha önce 2005 yılında hazırlanan Ulaşım Ana Planı, çalışmanın sonunda stratejiye dönüştü. Bu planın sektöre yayılımını yapamadık, ilgili kanunları yapamadık. Sivil toplum ilk defa 10. Kalkınma Planında çok net tanımlandı. Kamuyla beraber çalışabilecek şekilde kurgulandı. Yeni ulaşım ana planı çalışmasını da bu duruma getirebilmemiz lazım.”

Müsteşar Aydın’ın, “Kurallar değiştiği zaman mağdur olan oyuncular olabilir” uyarısına yorum yapan UND Başkanı, “Ama düzenlemelerin de zaman içinde kendisini uyarlaması lazım. Gerektiğinde, rekabetçiliğe göre yeniden tanımlanması lazım. Bu yasa çıktığından beri 10 yıl geçti. Lojistik Performansımıza ne sağlıyor? Bakış açısıyla yeniden masaya yatıralım.”

ABD’nin en büyük araştırma şirketi AT Kearney tarafından yapılan bir araştırmada, ilaçtan sonra en önemli yatırım alanının “lojistik” olduğunun belirlendiğine dikkat çeken Nuhoğlu, lojistikte planlama ve optimasyonu, rekabette öne çıktığını söyledi.

TOBB Ulaştırma ve Lojistik Meclisi ve UND Başkanı Nuhoğlu, sektörel mevzuatın yayınlandığı tarihten bu yana önemli değişiklikler olduğunun altını çizerek, “Batıda komşularımızın AB’ye katılmış olması, Tek Pazarın kapsamının 28 ülkeye çıkmış olması, Schengen alanının 1,5 milyon km2’den 4,5 milyon km2’ye çıkmış olması” gibi gelişmelerin sektöre etkilerinin değerlendirilmesi gerektiğini, lojistiğin, kara taşımacılığının yeniden masaya yatırılması gerektiğini anlattı.

“ Sektörümüz çok hızlı hareket edebiliyor, zamanın şartlarına cevap veriyor. Fakat neden 2005 yılından beri sektöre giren 697 firmanın 290 tanesi işini bıraktı? Demek ki firmalarımız ayakta kalamıyorlar. Neden son 5 senede Diyarbakır ve Adana’ya bağlı olan firmaların C2 belgesi alma oranları % 300 artıyor? Niye sadece o bölgelerde yatırım yapılıyor? Sektör, köyden 10 arkadaşa araç satan ama aslında aracın sahibi olmayıp tüzel bir kişilik altında görünse de sektörü ve kendisi için büyük risk taşıyan yapılara mı dönüştü? Bir firma sahibi bilançosunu yapamıyorsa, fizibilitesini yapamıyorsa, gelir-gider tablolarını okuyamıyorsa, sektörün bozulması önlenemez. Gerçek anlamda uluslararası nakliye yapıp da büyüme planı olan arkadaşımız neredeyse yok. Firmaların satılması, sektörden çıkılması eğilimi var. Güneydoğuda taşımaların 200 binden 600 bine çıkmasıyla oluşan Pazar, bir yetkinliğin gelişmesi sonucu ortaya çıkmadı. Bölgedeki siyasi gelişmeler sonucu yaşanan artışlarla bugüne gelmiştir. Batı kapılarından yapılan taşımalara baktığımızda 2008 yılında 400 bin taşımanın 335 binini biz yaparken, bugün Avrupa taşımaları toplam 500 bin oldu, bizim payımız 315 bine düştü. Yabancıların payı ise 65 binden 195 bine çıktı. 68 no.lu tebliği ve artan denetimlere rağmen yabancılar hala bizden pay almaya devam ediyorlar. Son 10 ayda % 63 olan payımız % 62’ye düştü.”

Nuhoğlu : “Mevzuatı Masaya Yatıralım”

İstanbul Ticaret Üniversitesi-UND işbirliğinde gerçekleştirilen “Karayolu Taşıma Mevzuatının Sektörel Etki Analizi” projesine atıfta bulunan Nuhoğlu,  bu araştırmanın sonuçlarını Sayın Müsteşar Yardımcısı ile paylaşmaya hazır olduklarını belirterek, mevzuatın yeni baştan gözden geçirilmesi için Bakanlıktan müsaade istedi.

10 yıl önce, UND’nin ve üyelerinin modern bir bina armağan ettiği İstanbul Üniversitesi Ulaştırma ve Lojistik Yüksekokulu’nun fakülte olması için YÖK’e yapılan başvuruya Müsteşar Yardımcısı Talat Aydın tarafından verilen destek için de teşekkür eden Çetin Nuhoğlu, sektörde mesleki yetkinliklerin iyi tanımlanmasının ve eğitimin önemine vurgu yaptı.

Toplantının soru-cevap bölümü öncesinde, İTÜ İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Dilay Çelebi tarafından, son 8 aydır Uluslararası Taşımacılık Forumu (ITF)-OECD Ortak Araştırma Merkezi tarafından, Dünya Bankası adına yaptırılan  “Lojistik Performansının İtici Güçleri: Vaka Çalışması” başlıklı araştırma hakkında bilgi verildi. Türkiye’nin pilot ülke olarak mercek altına alındığı araştırma kapsamında, Dünya Bankası Küresel Lojistik Performans Endeksi 2014 kriterleri ve alt kriterleri üzerinden Türkiye’nin lojistik performansının, komşu ve rakip ülkelerle kıyaslanarak incelendiğini aktaran Dilay Çelebi, araştırmanın ön sonuçlarını aktardı:

“Lojistik Performans Endeksi’nde % 10’luk artış, ihracatı % 50 artırıyor. Bunu Türkiye’ye uygularsak, 2018 için hedeflediğimiz ihracat düzeyine ulaşabilmemiz için Almanya’nın şuanki lojistik performansının üstüne çıkmamız gerekiyor.  Dolayısıyla, sorunlara sadece karayollarının problemi, sadece demiryollarının problemi gibi değil; bütüncül bir bakış açısıyla yaklaşmamız gerek. Şu anda tek bir hedefimiz var; alt kırınımlardan ve modlardan bağımsız. Lojistik Master Planını oluştururken bu koordinasyonu nasıl sağlayacağız. Bazı alt hedefleri tanımlamamız lazım. Hangi verileri toplamamız gerekir, bunları nasıl değerlendireceğiz? Hangi politikaları uygulayacağız? Sadece maddi kaynaklar değil; insan kaynağımız da sınırlı. Biz bir çalışma gerçekleştirdik, UND’nin katkılarıyla. Bütün bakanlıklardan katılım oldu. Ulaştırma Bakanlığımız bu tür çalışmalarda koordinasyonu sağlamalı, bu konuda bizlere yardımcı olun.”

Talat Aydın: “Hiçbir İmtiyaz Yok, Kısıtlama Yok. Adil Rekabeti Engelleyen Ne Varsa Söyleyin, Düzeltelim”

Küresel ekonomiden daha fazla yararlanmak için lojistik sektörünü her anlamda büyütmemiz gerektiğini söyleyen Talat Aydın, adil rekabeti önleyen ne varsa düzeltebileceklerini, eşitsizlik yaratan uygulamaları varsa onu da hemen düzelteceklerinin sözünü verdi.

Toplantının soru-cevap bölümünde, katılımcı sektör temsilcileri tarafından yöneltilen aşağıdaki konu ve sorunlar, Bakanlık bürokratları tarafından yanıtlandı.